W naszych lasach występują dwa, często mylone ze sobą, gatunki drzew iglastych.
ŚWIERK POSPOLITY lubi zimno. Dlatego w Polsce najwięcej rośnie go w górach i w północno-wschodniej części kraju. Najwyższe drzewa tego gatunku osiągają 50 m wysokości, to znacznie więcej niż mierzy sobie dziesięciopiętrowy blok mieszkalny.
Charakterystyczną cechą rozpoznawczą tego gatunku są kłujące, ciemnozielone igły o długości 1–2,5 cm. Z gałązki wyrastają pojedynczo, a na przekroju są czworokątne. Gatunek ten odznacza się długimi, zwisającymi szyszkami, które opadają jesienią.
Świerk to jedno z najwyższych polskich drzew, osiągające wysokość do ok. 50 m. Pień jest prosty z czerwonobrązową, łuszczącą się płytkami korą, a korona ma kształt regularnego stożka, często wręcz modelowej świątecznej choinki.
JODŁA POSPOLITA rośnie w południowej części kraju, przede wszystkim w Karpatach, Górach Świętokrzyskich, na Roztoczu oraz w Sudetach. W Polsce osiąga północną granicę swego rozmieszczenia. Tworzy lasy jednogatunkowe lub często mieszane z bukiem w reglu dolnym (od 500–1100 m n.p.m.). Gdzieniegdzie można ją spotkać również na niżu.
Charakterystyczną cechą jodły są stojące, walcowate szyszki, których na próżno szukać pod drzewami. Dzieje się tak dlatego, ponieważ po dojrzeniu rozsypują się one na gałęzi. Igły ciemnozielone, błyszczące, płaskie z dwoma białymi paskami po spodniej stronie.
To zimozielone drzewo iglaste, którego wierzchołek w starszym wieku spłaszcza się tworząc tzw. bocianie gniazdo. Ma ona prosty i gruby pień, oraz gładką, srebrnoszarą korę, u starszych drzew nieregularnie popękaną.
GDZIE ROŚNIE?
ŚWIERK rośnie na obszarze północno-wschodnim (bory świerkowe na Mazurach, Suwalszczyźnie i w Puszczy Białowieskiej) i południowo-zachodnim (górskie lasy reglowe), gdzie spełnia ważną rolę lasotwórczą. W wyższych położeniach górskich tworzy lite drzewostany, a na niżu i niżej w górach lasy mieszane.
JODŁA rośnie w południowej części kraju, przede wszystkim w Karpatach, Górach Świętokrzyskich, na Roztoczu oraz w Sudetach. W Polsce osiąga północną granicę swego rozmieszczenia. Tworzy lasy jednogatunkowe lub często mieszane z bukiem w reglu dolnym (od 500–1100 m n.p.m.). Gdzieniegdzie można ją spotkać również na niżu.
PRZEMIANA POKOLEŃ
ŚWIERK to gatunek stosunkowo cienioznośny. Odnawiając świerka wykorzystuje się przede wszystkim naturalny obsiew nasion pod częściowo przerzedzonym okapem dojrzałego drzewostanu lub z odsłoniętej przez wąski pas zrębu ściany lasu znajdującej się po stronie zawietrznej, czyli takiej, na którą wiatr nie wieje bezpośrednio.
JODŁA to gatunek cienioznośny, który potrzebuje niewielkiej ilości światła do wzrostu (zaledwie 5 proc. światła pełnego), dlatego młode pokolenie drzew doskonale odnawia się naturalnie z nasion pod koronami. W przypadku gdy rośnie ona wraz z bukiem i świerkiem naturalny obsiew należy zainicjować wcześniej, aby nie została przez nie zagłuszona. Jodła wymaga żyznych gleb, odpowiedniej wilgotności powietrza, jest także wrażliwa zanieczyszczenie powietrza.
TO CIEKAWE!
Jednym z zastosowań drewna świerkowego jest produkcja instrumentów muzycznych, szczególne skrzypiec. Służy do tego tzw. drewno rezonansowe, wzmacniające dźwięk strun instrumentu. W naszym kraju to doskonałej jakości drewno pozyskuje się z rosnących w górach Istebnej świerków istebniańskich. Drzewo ścinane jest zimą, a potem schnie przez około 10 lat.
Najgrubsza jodła w naszym kraju rośnie w pobliżu Jabłonek w Bieszczadach i nosi imię Lasumiła. Ma 519 cm obwodu oraz mierzy ok. 35 m, natomiast wiek drzewa to ok. 200 lat. Imię zostało wybrane podczas ogólnopolskiego konkursu spośród prawie 300 propozycji.
TABLICE EDUKACYJNE DLA NADLEŚNICTW:
